२००+मराठी म्हणी व त्यांचे अर्थ : Marathi Mhani in Marathi २०२४

२००+मराठी म्हणी व त्यांचे अर्थ :

मराठी म्हणी व त्यांचे अर्थ व वाक्यात उपयोग हा घटक अनेक स्पर्धा परीक्षेच्या मानाने महत्वाचा मानला जातो.

चला तर बघूयात काही महत्त्वाच्या म्हणी व त्यांचे अर्थ

•       कणगीत दाना भिल्ल उताणा – गरजेपुरते आहे म्हंटल्यावर उद्याची काळजी न करणे.

•       अळी चमळी गुप चचळी – आपले रहस्य गुचपत ठेवण्यासाठी दुसऱ्याला चुप करणे.

•       आपल्याच पोळीवर तूप ओढणे – फक्त स्वतःचाच फायदा साधून घेणे

•       आकारे रंगती चेष्टा – बाह्य लक्षणांवरून अंतगथत वागणुकीचे चचत्र स्पष्ट होते.

•       आपली पाठ आपणास ददसत नाही – स्वतःचे दोष स्वतः ला दिसत नाही.

•       अर्ीदान महापुण्य – दान नेहमी सत्पात्री करावे.

•       आगीतून उठून फुफाट्यात पडणे – एका संकटातून निघून दुसऱ्या संकटात सापडणे.

•       आलिया भोगासी असावे सादर – तक्रार न करता आलेली परिस्थिति स्वीकारणे.

•       आधीच उल्हास त्यात फाल्गुन मास – मुळातच आळशी वयक्तीस अजून अनुकूल परिस्थिति निर्माण करणे.

•       उचलली जीभ लावली टाळूला – विचार न करता बोलणे

•       आधीच तारे त्यात शिरले वारे – आधीच मकथट आचण. त्यात त्यानेमद्यपान करणे.

•       मनी नाही भाव देवा मला पाव – कर्म न करता फळ मागणे.

•       देव देवळात चीत खेटरात – एका कामास जाणे पण मन दुसरीकडे असणे.

•       कधी गाडीवर नाव तर कधी नावेवर गाडी – सवाांचेच दिवस येतात समान परिस्थिति कधीच राहत नाही

•       कुठे जाशी भोगा तो तर तुझ्यापुढे उभा – नको असलेली संकट समोर येणे.

•       कावळा बसायशी आचण फांदी तुटायशी – परस्पर संबंध नसतांना योगायोगाने दोन गोष्टी एकाच वेळी घडणे

•       आपण हसे लोकाला शेंबूड आपल्या नाकाला – दुसऱ्याला आपण ज्या दोषाबद्दल हसतो तोच दोष नेमका आपल्याजवळ असणे.

•       आजा मेला नातू झाला – एखादे नुकसान झाले असता तयाच वेळी दुसरी फायद्याची गोष्ट होणे.

[२००+मराठी म्हणी व त्यांचे अर्थ : Marathi Mhani in Marathi २०२४]

•       आंधळा मागतो एक डोळा देव देतो दोन – अपेक्षा केली तयाच पेक्षा जास्त चमळणे

•       असतील चशते तर जमतील भुते – पैस्यामुळेच चार व्यक्ती आपल्या भोवती असतात.

•       काप गेले पण भोके राचहली – वैभव गेले पण खणा मात्र राचहल्या

•       करीन ती पूवथ – मी करीन तेच योग्य असे वागणे.

•       अचाट खाणे मसनात जाणे – खाण्याचपण्यात अचतरेक घातक ठरतो.

•       अग अग म्हशी मला कोठे नेशी – आपली चूक दुसऱ्याच्या माथी मारणे.

•       अन्नसत्री जेवून चमरपूड मागणे – अगोदरच एखादे काम फुकट करून वर चमजास खोरी करणे.

•       अडली गाय फटके खाय – अडचणीत सापडनाऱ्याला आणखीच हैराण करणे.

•       आपला हात जगन्नार् – आपली उन्नती आपल्या कातुथत्वावरच अवलंबून असते.

•       करंगळी सुजली म्हणून डोंगराएवढी होईल काय – मुळातच लहान वस्तू कितीही प्रयत्न केले तरी मर्यादेपेक्षा वाढत नाही.

•       दुरून डोंगर साजरे – कोणतीही गोष्ट लांबून चांगली दिसते पण जवळूनच तचे खरे स्वरूप कळते.

•       उडत्या पाखराची पिसे मोजणे – अगदी सहज चालता चालता एखाद्या अवघड गोष्टीची परीक्षा करणे.

•       एका माळेचे मणी – सगळेच सारखे

•       उठता लाथ  बसता बुक्की – एकसारखा नेहमी मार देणे.

•       एकाची जळते दांडी दुसरा त्यावर पेटवू पाहतो चवडी – दुसऱ्याचा अडचणीतही स्वतःचा फायदा पाहणे

•       कोळसा जीतका उगाळावा चततका काळाच – वाईट गोष्टीचा कितीही उहापोह केला तरी ती वाईटच

•       कोरडया बरोबर ओले जळते – अपराध न करणाऱ्याची अपराध्यासोबत गणना करणे.

•       खायचे दात वेगळे व दाखवायचे दात वेगळे – बोलताना एक बोलायचे आणि  प्रत्यक्ष कृती वेगळीच करायची

•       खोट्याच्या कपाळी गोटा – खोट्यापणाने वाईट काम करणाऱ्या माणसाचे शेवटी नुकसान होते.

•       कुत्र्याचे शेपूट वाकडे ते वाकडेच – मुर्खाला कितीही समजावले तरी व्यर्थच.

•       काकडीची चोरी फाशीची चशक्षा – अपराध लहान पण शिक्षा मोठी.

•       गरज सरो वैद्य मरो – आपले काम झाले की उपकारकत्याथची पवाथ न करणे.

•       काठी मारल्याने पाणी दुभंगत नाही – खरी मैत्री दकरकोळ कारणाने भंग होत नाही.

•       भरवशाच्या म्हशीला टोणगा – ज्याची खात्री वाटली त्यानेच नीराशा होऊन बसणे

•       भोक नको पण कुत्रा आवर – एखाद्यावर उपकार करता नाही आले तरी चालेल पण त्याच्या कायाथत अडर्ळा आणू नये [२००+मराठी म्हणी व त्यांचे अर्थ : Marathi Mhani in Marathi २०२४]

•       मन राजा मन प्रजा – हुकूम करणारेही आपलेच मन व ते तोडणारेही आपलेच मन

•       मस्करीची होते तुस्करी – र्ट्टेचा परिणाम अनेकदा भयंकर वाईट होतो

•       मरावे परी कर्तव्यरूपी उरावे – आपण जगात नसलो तरी कीर्ति राहील तसे काम करावे

•       ऐकावे जनाचे करावे मनाचे – सर्वांचाच वचार घ्यावा व आपणास योग्य वाटेल ते करावे.

•       दाम करी काम – पैशाने सवथ कामे साध्य होतात

•       चढेल तो पडेल – उत्कषाथसाठी धडपडनाऱ्याला अपयश आले तर त्यात कमीपणा येत नाही.

•       कावळ्याच्या शापाने गायी मरत नसतात – क्षुद्र माणसाच्या नींदेने चांगल्या माणसाचे काही नुकसान होत नाही.

•       खान तशी माती – आई बाबा प्रमाणे मुले.

•       कसायाला गाय धाजीणी – भांडखोर व अनीच  गुंडांपुढे गरीब माणसे नमतात.

•       एक हाताने टाळी वाजत नाही – भांडणाचा दोष एक पक्षाकडेच असत नाही.

•       कसायाला गाय धाजीणी – भांडखोर व अनीचतमान गुंडांपुढे गरीब माणसे नमतात.

•       इकडे आड तिकडे  विहीर – दोन्ही बाजूंनी अडचणीत.

•       कामापुरता मामा – गरजेपुरते गोड बोलणे.

•       खाईन तर तुपाशी नाही तर उपाशी – चवलासी जीवनाचीच चनवड करणे.

•       नाव मोठे लक्षण खोटे – दीखावा मोठा, प्रत्यक्षात उलट परिस्थिती .

•       हाताच्या काकणाला आरसा कशाला – प्रत्यक्ष स्पष्ट असणाऱ्या गोष्टीस पुरावा नको असतो.

•       गोगलगाय आण पोटात पाय – एखाद्याचे खरे वागणे न दीसणे.

•       खायला काळ  अन धरणीला भार – निरुद्योगी माणूस सवाांनाच जड होतो

•       झाकली मुठ सव्वालाखाची – मौज पाठवून स्वतःची लाज रखने.

•       घर ना दार देवळी चबऱ्हाड – बायको पोरे नसणारा एकटा मनुष्य.

•       घोडे मैदानाजवळ आहे – निकालाची वेळ जवळच आली आहे.

•       माकडाच्या हातात कोलीत – वध्वंसतोशी माणसाच्या हातात कारभार सोपचवणे.

•       गाड्याबरोबर नळ्याची यात्रा – मोठ्यांच्या आश्रयाने लहानांचा देखील फायदा होतो.

•       खाऊन माजावे टाकून माजू नये – पैशाचा , संपत्तीचा गैरवापर करू नये.

•       खाणे जाणे तो पचवू जाणे – एखादे कृत्य धाडसाने करणारा त्याचे परिणाम भोगण्यास समर्थ असणे.

•       गाढवापुढे वाचली गीता कालचा गोंधळ बरा होता – मुर्खाला कितीही उपदेश केला तरी तो व्यर्थच ठरतो

•       कुंभारणीच्या घरातला कडा कुंभारणीचा – आपल्या ताब्यातील वस्तूवर आपलाच हक्क दाखचवणे.

•       काट्याचा नायटा करणे – राईचा पवथत करणे.

•       खऱ्याला मरण नाही – खरे कधी लपत नाही.

•       गाढवाच्या पाठीवर साखरेची गोणी – एखाद्या गोष्टीची अनुकुलता असुन चालत नाही तर सोबतच त्याचा फायदा क्षमता असावी.[२००+मराठी म्हणी व त्यांचे अर्थ : Marathi Mhani in Marathi २०२४]

•       गाढवास गुळाची चव काय – ज्याला एखाद्या गोष्टीचा गंध नाही त्याला त्याचे महत्व निरर्थक असते.

•       पाचामुखी परमेश्वर – पुष्कळ लोक बोलतात ते खरे

•       सुतासाठी मणी फोडणे अयोग्यच – क्षुल्लक गोष्टीसाठी मौल्यवान वस्तुचा नाश करणे चूक आहे.

•       दाखवले सोने हसे मुल तान्हे – मौल्यवान वस्तूचे सवाांना आकषथण असते.

•       कोळीला नारणी अनघर चंद्रमौळी – अत्यंत दाररद्रयाची अवस्ता येणे.

•       हा सूयथ हा जटाद्रर् – प्रत्यक्ष पुरावा दाखवून एखादी गोष्ट चसद्ध करणे.

•       आवळा देऊन कोहळा काढणे – शुल्लक गोष्टीच्या मोबदल्यात मोठा लाभ करून घेणे.

•       सुंठीवाचून खोकला गेला – उपचाराचशवाय आजार गेला.

•       शेळी जाते जीवचनशी खाणारा म्हणतो आतड – एखाद्याने आपल्यासाठी केलेल्या श्रमाची त्यागाची दकमत न करता त याच तील उचणवा काढणे.

•       भुकेला कोंडा चनजेला धोंडा – अगदी साधेपणाने राहणे.

•       चचंता परा ते येई घरा – दुसऱ्याचे वाईट चचंतले की ते आपल्यावरच उलटते.

•       ताकास तूर लागू न देणे – कोणत्याही गोष्टीचा थांगपत्ता लागू न देणे.

•       प्रयत्नांती परमेश्वर – प्रयत्नाने कठीण गोष्टही साध्य होते.

•       पुढे चतखट मागे पोचट – ददसायला मोठेपण प्रत्यक्षात नसणारे.

•       चोर सोडून संन्यासाला सुळी देणे – अपराधी सोडून दुसऱ्यालाच शिक्षा  करणे.

•       मेलेल्या म्हशीला मणभर दुध – एखादी व्यक्ती जगातून गेल्यावर त्या व्यक्तीचा गुणगौरव करणे.

•       हात ओला तर चमत्र भला – फायदा असेपयांत सारे भोवती गोळा होतात.

•       कडी चोर तो माडी चोर – शुल्लक अपराधाचा घडलेल्या मोठ्या अपराधाशी संबंध जोडणे.

•       काळ आला होता पण वेळ आली नव्हती – नाश होण्याची वेळ आली होती पण थोडक्यात बचावणे

•       उंदराला मांजर साक्षी – सारख्याच लायकीच्या माणसाने एकमेकांचे समर्थन करणे.

•       काडीची सत्ता आचण लाखाची मत्ता बरोबर होत नाही – संपत्तीपेक्षा सत्ता महत्वाची ठरते.

•       एक ना धड भाराभर चचंध्या – सगळेच निरुपयोगी

•       एका म्यानात दोन तलवारी राहत नाही – दोन तेजस्वी माणसे एकत्र गुण्यागोचवंदाने नांदू शकत नाही

•       उस गोड लागला म्हणून मुळासकट खाऊ नये – कोणत्याही गोष्टीचा गैरफायदा घेऊ नये

•       आडात नाही तर पोहऱ्यात कोठून येणार? – जे मुळातच नाही त्याची थोडी देखील अपेक्षा करणे व्यर्थच

•       गरजवंताला अक्कल नसते – गरजेपोटी दुसऱ्याचे निमुटपणे सहन करणे.

•       गाढवाने शेत खाल्ले ना पाप ना पुण्य – अयोग्य व्यक्तीला एखादी गोष्ट दिल्याने ती वायाच जाते.

  • बाजारात तुरी भट भटणीला भारी – उगाचच कल्पनेचा आधार घेऊन भांडण करणे.
  • चभत्या पाठी ब्रह्मराक्षस – ज्या गोष्टीस आपण भितो तीच गोष्ट पुढे येऊन उभे राहणे
  • बाप दाखव नाही तर श्राद्ध कर – अपराध केला नाहीतर तसे चसद्ध करा ककंवा अपराध काबुल करा.
  • लेकी बोले, सुने लागे – एकाला उद्देशून दुसऱ्याला लागेल असे बोलणे.[२००+मराठी म्हणी व त्यांचे अर्थ : Marathi Mhani in Marathi २०२४]

हे पण वाचा :

Share With Your Frends

Driven by a passion for writing and a thirst for knowledge, Rutuja Waghmare is embarking on a journey into content creation while actively exploring job opportunities and educational pathways. With a dedication to learning and a keen interest in content creation, she aims to provide valuable insights through engaging articles and blog posts. Eager to connect and grow, Rutuja is committed to sharing information on career development and educational opportunities.

2 thoughts on “२००+मराठी म्हणी व त्यांचे अर्थ : Marathi Mhani in Marathi २०२४”

Leave a Reply